Evaluation of nasal challenge with different pollen allergens

Objawy wywołane przez donosową próbę prowokacyjną z alergenami pyłku roślin są zbliżone do tych, jakie wywołuje naturalna ekspozycja na alergeny pyłku roślin, jednak reakcja w trakcie próby różni się od naturalnego przebiegu choroby, ponieważ jest jednorazowa i nie odzwierciedla powtarzających się bodźców, które działają podczas okresu pylenia [1]. Działające w przebiegu przewlekłego alergicznego nieżytu nosa bodźce alergiczne podtrzymują toczący się proces zapalny, powodujący objawy choroby [2].
Warunki naturalne są w największym stopniu naśladowane w trakcie prób prowokacyjnych z zastosowaniem rozpylonych w powietrzu ziaren pyłku roślin [3–5]. Najbardziej znanym urządzeniem jest tzw. Vienna challenge chamber [6–8]. Metody te są jednak stosowane jedynie w dużych badaniach klinicznych i z uwagi na znaczne koszty nie są stosowane w rutynowej diagnostyce [2]. Ziarna pyłku lub alergen w postaci proszku można też wdmuchiwać do nosa za pomocą urządzenia typu Spinhaler lub innych specjalnie w tym celu opracowanych urządzeń [2]. Ziarna pyłku roślin mogą być podawane w formie proszku po wymieszaniu z laktozą [1, 9] lub aplikowane na błonę śluzową nosa na krążku bibuły [10]. Metody polegające na bezpośrednim podaniu ziaren pyłku do jamy nosa wydają się najbardziej odtwarzać naturalną ekspozycję, są jednak bardzo trudne do zastosowania i wystandaryzowania. Z tego też względu najczęściej w donosowej próbie prowokacyjnej z alergenami pyłku roślin stosuje się wodne roztwory alergenów podawane za pomocą inhalatorów ciśnieniowych, umożliwiających dokładne dawkowanie [2]. Nasilenie objawów po próbie prowokacyjnej z alergenami pyłku roślin są ściśle uzależnione od nasilenia procesu uczuleniowego. Wynik donosowej próby prowokacyjnej z alergenami pyłku traw dobrze koreluje z objawami klinicznymi w trakcie naturalnej ekspozycji. W badaniach przeprowadzonych w grupie chorych uczulonych na alergeny pyłku traw dodatni wynik dospojówkowego testu prowokacyjnego uzyskiwano przy mniejszym stężeniu alergenu zastosowanego w teście u chorych, którzy reagowali na mniejsze stężenia pyłku traw w sezonie pylenia traw [11].
W ciągu kilku minut po donosowej prowokacji alergenami osób uczulonych na dane alergeny dochodzi do wystąpienia objawów klinicznych. Typowymi objawami są: wyciek wodnistej wydzieliny, zatkanie nosa, kichanie i niekiedy świąd nosa [9].
Obecnie w Polsce są dostępne liczne alergeny pyłku roślin do donosowych prób prowokacyjnych. W tabeli przedstawiono skład alergenów dostarczanych przez firmę Allergopharma (www.nexter.pl) [12].


Piśmiennictwo  
1. Naclerio RM, Meier HL, Kagey-Sobotka A, et al. Mediator release after nasal airway challenge with allergen. Am Rev Respir Dis 1983; 128: 597-602.  
2. Bousquet J, Van Cauwenberge P, Khaltaev N; Aria Workshop Group; World Health Organization. Allergic rhinitis and its impact on asthma. J Allergy Clin Immunol 2001; 108 (5 Suppl): 147-334.  
3. Day JH, Buckeridge DL, Clark RH, et al. A randomized, double-blind, placebo-controlled, controlled antigen delivery study of the onset of action of aerosolized triamcinolone acetonide nasal spray in subjects with ragweedinduced allergic rhinitis. J Allergy Clin Immunol 1996; 97: 1050-7.  
4. Day JH, Briscoe MP, Welsh A, et al. Onset of action, efficacy, and safety of a single dose of fexofenadine hydrochloride for ragweed allergy using an environmental exposure unit. Ann Allergy Asthma Immunol 1997; 79: 533-40.  
5. Day JH, Briscoe M, Widlitz MD. Cetirizine, loratadine, or placebo in subjects with seasonal allergic rhinitis: effects after controlled ragweed pollen challenge in an environmental exposure unit. J Allergy Clin Immunol 1998; 101: 638-45.  
6. Horak F, Jager S, Berger U. Onset and duration of the effects of three antihistamines in current use – astemizole, loratadine and terfenadine forte – studied during prolonged, controlled allergen challenges in volunteers. J Int Med Res 1992; 20: 422-34.  
7. Kyrein HJ, Horak F, Nirnberger G, Rehn D. Efficacy of intranasally applied dimethindene maleate solution as spray in adult volunteers with symptoms of seasonal allergic rhinitis in the Vienna challenge chamber. Arzneimittelforschung 1996; 46: 794-9.  
8. Stuebner P, Horak F, Zieglmayer R, et al. Effects of rupatadine vs placebo on allergen-induced symptoms in patients exposed to aeroallergens in the Vienna Challenge Chamber. Ann Allergy Asthma Immunol 2006; 96: 37-44.  
9. Lebel B, Bousquet J, Morel A, et al. Correlation between symptoms and the threshold for release of mediators in nasal secretions during nasal challenge with grass-pollen grains. J Allergy Clin Immunol 1988; 82: 869-77.
10. Salzano FA. Specific nasal provocation test with powder allergen. Allergy 1997; 52 (33 Suppl): 32-5.
11. Lipiec A, Rapiejko P, Samolinski B, Krzych E. Correlation between conjunctival provocation test results and conjunctival symptoms in pollinosis – preliminary report. Ann Agric Environ Med 2005; 12: 17-20.
12. Wyciągi alergenów do testów prowokacyjnych (www. nexter.pl – 2010-02-10).