Review paper
Trichosporon sp. – pathogenicity, diagnostics and treatment

Wprowadzenie

Pierwsze doniesienia dotyczące rodzaju Trichosporon datuje się na 1867 r., kiedy opisano kliniczny izolat grzyba z grudek białej piedry, klasyfikując go błędnie jako glon z gatunku Pleirococcus beigelli [1–3]. Nazwę rodzajową Trichosporon (gr. trichos – włosy, sporon – zarodniki) utworzył w 1890 r. Behrend, opisując w szczegółach grzyb powodujący białą piedrę u mężczyzny na brodzie [1]. Od tego czasu odkryto wiele innych gatunków i odmian tego rodzaju, a taksonomia Trichosporon sp. często się zmieniała [4–6]. Najnowsza klasyfikacja Trichosporon sp. oparta jest głównie na analizie molekularnej materiału genetycznego grzybów m.in. różnych regionów rybosomalnego DNA (rDNA), w tym genów 5S rDNA, 26S rDNA, 18S rDNA, regionu D1/D2 dużej podjednostki rDNA, regionów ITS (internal transcribed spacer regions) i IGS (intergenic spacer sequences) oraz genów mitochondrialnego cytochromu β [1, 7–9]. Tradycyjna systematyka zalicza rodzaj Trichosporon do rodziny Filobasidiaceae rzędu Trichosporonales podklasy Tremelloidae klasy Hymenomycetes gromady podstawczaków (Basidiomycota) w królestwie grzybów (Fungi) [10]. Obecnie rodzaj Trichosporon obejmuje 38 gatunków zgrupowanych w pięć kladów (klad – grupa organizmów mających wspólnego przodka, obejmująca wszystkie wywodzące się z niego grupy potomne) – Brassicae, Cutaneum, Gracile, Ovoides i Porosum (tab. 1.) [1, 7, 11].
Grzyby z rodzaju Trichosporon są szeroko rozpowszechnione w środowisku naturalnym. Występują w glebie i wodzie, mogą być izolowane z roślin, ssaków i ptaków. U ludzi Trichosporon sp. stanowi składnik mikroflory jamy ustnej, skóry i paznokci [1, 12, 13]. Rodzaj ten może być stałą mikrobiotą żołądkowo-jelitową lub przejściowo kolonizować skórę i układ oddechowy [1–3]. Trichosporon sp. zalicza się do tzw. emerging pathogens. Może wywoływać u ludzi różnego rodzaju infekcje – zarówno zakażenia powierzchniowe, jak i rozsiane, a także reakcje alergiczne.
Celem niniejszej pracy jest charakterystyka grzybów z rodzaju Trichosporon jako potencjalnych patogenów ludzkich oraz przedstawienie diagnostyki i leczenia zakażeń wywoływanych przez ten rodzaj.

Kliniczne postacie infekcji wywołanych przez Trichosporon

Przez wiele lat uważano, że grzyby z rodzaju Trichosporon to patogeny związane jedynie z niegroźnymi powierzchownymi infekcjami u ludzi i zwierząt. Pierwszy przypadek układowej trichosporonozy opisano dopiero w 1970 r. Obecnie rodzaj Trichosporon jest drugim pod względem częstości po Candida czynnikiem etiologicznym inwazyjnych zakażeń grzybiczych u pacjentów z upośledzeniem odporności [1–3]. W tab. 2. zestawiono gatunki Trichosporon najczęściej wywołujące infekcje u ludzi.


Grzybice powierzchowne

Najczęstszymi infekcjami wywołanymi przez rodzaj Trichosporon u ludzi są wciąż grzybice powierzchowne. Poszczególne gatunki mogą zajmować skórę lub przydatki skóry, wywołując choroby o różnej manifestacji klinicznej. Jedną z najbardziej znanych grzybic powierzchownych związanych z Trichosporon jest biała piedra (piedra alba), choroba występująca głównie w krajach Ameryki Południowej, Afryki i Azji oraz rzadziej w Europie czy Ameryce Północnej. Klinicznie biała piedra charakteryzuje się obecnością miękkich, białawych lub jasnobrązowych grudek, łatwo oddzielających się od łodygi włosa. Grzyb rośnie zarówno dookoła, jak i wewnątrz łodygi włosa, dlatego zajęte włosy łatwo łamią się i kruszą. Skóra w miejscu infekcji najczęściej nie jest zmieniona chorobowo, rzadko może wystąpić nieznaczny rumień. Infekcja może dotyczyć wszystkich włosów, lecz najczęściej zajmuje okolicę anogenitalną, zarost na twarzy, okolicę pach, rzadziej włosy głowy [1, 13, 14]. Zmiany chorobowe włosów okolicy narządów płciowych stwierdza się głównie u osób dorosłych, częściej u homoseksualistów. W badaniach przeprowadzonych w Skandynawii w latach 90. XX w. nosicielstwo dawnego gatunku T. beigelii stwierdzono u 13–15% mężczyzn homoseksualnych [15]. W badaniu przeprowadzonym przez Kaltera i wsp. dodatni wynik hodowli włosów pobranych z okolicy anogenitalnej w kierunku Trichosporon odnotowano natomiast aż u 40% pacjentów płci męskiej zgłaszających się do poradni wenerologicznej. W przypadku pacjentek odsetek zakażeń Trichosporon był mniejszy i wynosił 16% [16]. U pacjentów z infekcją włosów okolicy narządów płciowych najczęściej izolowanym gatunkiem jest T. inkin. Rzadziej stwierdza się zakażenie T. asahii czy T. mucoides [1, 14]. Biała piedra włosów głowy dotyka głównie dzieci, najczęściej w wieku 2–6 lat. W badaniach przeprowadzonych przez Roselino i wsp. w grupie 86 dzieci przedszkolnych infekcję Trichosporon włosów głowy odnotowano u 5,8% dzieci [17]. Najczęściej izolowanym gatunkiem w przypadku zajęcia włosów głowy jest T. ovoides [1, 14].
Do innych manifestacji klinicznych powierzchownych zakażeń Trichosporon sp. u ludzi zalicza się: wyprzenia w fałdach skóry, grzybicę paznokci, stóp i podudzi przypominającą dermatomikozę (tinea cruris like lesions) oraz otomikozę [1, 14, 18, 19]. Opisano również przypadki rozsianych zmian skórnych bez inwazyjnej trichosporonozy wywołanych przez T. asahii u pacjentów immunokompetentnych oraz grzybicę przypominającą wyprysk rąk u pacjentki z białaczką bez towarzyszącej infekcji narządowej [20, 21]. W badaniu przeprowadzonym przez Kamalam i wsp. w Indiach, w grupie 269 pacjentów z różnymi postaciami powierzchownych infekcji Trichosporon, wyprzenia w okolicach anogenitalnych stwierdzono w 63,2% przypadków [18]. Chorzy zgłaszali się do poradni dermatologicznej głównie z powodu świądu i pieczenia zajętej okolicy. Zmiany w okolicy anogenitalnej najczęściej wiążą się z zakażeniem T. inkin. W przypadku infekcji paznokci najczęściej izolowanym patogenem jest T. cutaneum [1, 22]. W badaniach przeprowadzonych w Meksyku w grupach pacjentów z grzybicą paznokci grzyby z rodzaju Trichosporon izolowano od 2,81–42,8% chorych [1]. Duży odsetek grzybicy paznokci wywołanej przez T. beigelii complex stwierdzili autorzy koreańscy. W retrospektywnym badaniu klinicznym, w którym analizowano 2591 przypadków grzybicy paznokci, T. beigelii complex stanowił drugi pod względem częstości czynnik etiologiczny infekcji. Najczęściej izolowano T. rubrum (61,4%), natomiast T. beigelii complex odnotowano u 20,4% pacjentów [23].
U osób z zaburzeniami układu odpornościowego zakażenia Trichosporon są stosunkowo częste. Skórne objawy infekcji dotykają głównie chorych z towarzyszącą inwazyjną trichosporonozą. Opisano również przypadki zlokalizowanych zakażeń Trichosporon u pacjentów z miejscowym zaburzeniem naturalnej bariery immunologicznej, np. po zabiegach chirurgicznych czy miejscowym podaniu glikokortykosteroidów w postaci iniekcji [24, 25]. Yun i wsp. opisali przypadek ropni skórnych wywołanych przez T. asahii u 31-letniej kobiety. Przez kilka miesięcy poprzedzających infekcję pacjentce podawano podskórnie glikokortykosteroidy z powodu przerosłej blizny. Ropnie powstały w miejscu iniekcji leków [25]. Rozsiane zmiany skórne u pacjentów immunokompetentnych najczęściej przyjmują postać rumieniowych, nieznacznie nacieczonych, łuszczących się blaszek. Zmiany mogą utrzymywać się wiele lat i zajmować skórę całego ciała [19].

Grzybice narządowe


Trichosporonoza inwazyjna
Trichosporonoza inwazyjna dotyka głównie pacjentów z upośledzeniem odporności i najczęściej jest poprzedzona kolonizacją układu pokarmowego, oddechowego lub moczowego [26]. U chorych z nowotworami hematologicznymi Trichosporon stanowi drugą pod względem częstości, po rodzaju Candida, przyczynę inwazyjnych zakażeń grzybiczych wywołanych przez grzyby drożdżopodobne [1]. Szczególnie narażone na wystąpienie trichosporonozy inwazyjnej są osoby z neutropenią, wynikającą zarówno z choroby podstawowej, jak i stosowanego leczenia (chemioterapia, leki immunosupresyjne) [27]. Do innych czynników ryzyka należą: centralne cewniki naczyniowe, AIDS, operacje zastawek serca, rozległe oparzenia, rany chirurgiczne, inwazyjne zabiegi diagnostyczne (np. paracenteza), cukrzyca i stosowanie antybiotyków o szerokim zakresie działania [1, 28, 29]. Najczęściej izolowanym gatunkiem Trichosporon u pacjentów z inwazyjną trichosporonozą jest T. asahii. Rzadziej stwierdza się infekcje wywołane przez T. mucoides, T. loubieri, T. domesticum czy T. inkin [1, 28, 30]. Gatunek opisywany jeszcze kilka lat temu jako T. pullans, izolowany głównie od pacjentów z założonymi cewnikami żylnymi, obecnie zalicza się do rodzaju Geotrichum [1, 30].
Trichosporonoza inwazyjna może mieć różne objawy kliniczne. Najczęściej obserwuje się zajęcie: płuc, nerek, skóry, wątroby, śledziony i serca. Opisano również przypadki ropni mózgu związanych z infekcją Trichosporon, zapalenie otrzewnej u pacjenta poddawanego dializie otrzewnowej, a także zajęcie gałki ocznej [1, 30]. W retrospektywnym badaniu klinicznym przeprowadzonym przez Girmenia i wsp. fungemię w przebiegu inwazyjnej trichosporonozy stwierdzono u 74,7% pacjentów, natomiast zmiany wielonarządowe dotyczyły 50,6% chorych [31].
Zajęcie skóry obserwuje się u ok. 30% osób z tricho-sporonozą inwazyjną. Do najczęściej opisywanych zmian skórnych zalicza się: krwotoczne grudki i guzki, często z centralną martwicą, rzadziej pęcherzyki, zlokalizowane głównie na tułowiu, ramionach i twarzy [32, 33]. Opisywano również wystąpienie uogólnionego zapalenia mieszków włosowych oraz zlewnych zmian rumieniowo-złuszczających oraz rumieniowych blaszek ustępujących z bliznowaceniem [34, 35]. Zmiany skórne są często pierwszym objawem grzybicy inwazyjnej, dlatego rozsiane grudki i guzki, szczególnie u gorączkujących pacjentów z neutropenią, powinny nasuwać podejrzenie trichosporonozy [36, 37]. W badaniu histopatologicznym wycinków pobranych ze zmian skórnych stwierdza się obecność struktur grzyba w obrębie skóry właściwej, często również zapalenie drobnych naczyń i zakrzepicę [33]. Hodowla założona z pobranych fragmentów tkanek jest dodatnia w ponad 90% przypadków inwazyjnej trichosporonozy, znacznie ułatwiając rozpoznanie zakażenia [33, 37].
Kliniczne objawy inwazyjnej trichosporonozy są niecharakterystyczne. U większości pacjentów obserwuje się gorączkę nieodpowiadającą na antybiotykoterapię i ogólne osłabienie. W przypadku zajęcia płuc występuje duszność oraz kaszel z odkrztuszaniem podbarwionej krwią plwociny [33]. Opisywano również: hepatosplenomegalię, uogólnione powiększenie węzłów chłonnych, nudności, wymioty, hematurię czy cechy niewydolności nerek [33, 35, 38].
Przebieg trichosporonozy inwazyjnej u pacjentów z zaburzeniami odporności jest najczęściej bardzo ciężki. Śmiertelność w tej grupie chorych sięga nawet 80–100% pacjentów. Zła prognoza wynika najczęściej ze zbyt późnego rozpoznania czynnika etiologicznego, niskiej wrażliwości Trichosporon na standardowo stosowane leki przeciwgrzybicze oraz ogólnego złego stanu zdrowia pacjentów związanego z chorobą podstawową [1, 39].
Alergiczne zapalenie pęcherzyków płucnych
Oprócz typowych zakażeń grzyby z rodzaju Tricho-sporon należą do czynników wywołujących alergiczne zapalenia pęcherzyków płucnych. Powtarzające się narażenie na zarodniki Trichosporon obecne w powietrzu prowadzi na drodze mechanizmów immunologicznych (początkowo w reakcji zależnej od kompleksów immunologicznych, następnie reakcji komórkowej) do uszkodzenia pęcherzyków płucnych. Najwięcej przypadków alergicznego zapalenia pęcherzyków płucnych związanego z grzybami z rodzaju Trichosporon (summer type hypersensitivity pneumonitis – SHP) opisywano w okresie letnim w południowej i zachodniej Japonii w związku z dużym stężeniem zarodników Trichosporon, zwłaszcza T. asahii i rzadziej T. mucoides w powietrzu podczas gorącego i wilgotnego sezonu [1, 40]. W badaniu epidemiologicznym przeprowadzonym w Japonii stwierdzono, że SHP związane z inhalacją zarodników Trichosporon stanowi aż 74% wszystkich alergicznych zapaleń pęcherzyków płucnych. Obecnie wiadomo, że związkiem odpowiedzialnym za indukcję odpowiedzi immunologicznej w przebiegu SHP jest glukuronyloksylomannan [1, 41]. Alergiczne zapalenie pęcherzyków płucnych o typowym obrazie klinicznym i ostrym początku u pacjenta z charakterystycznym wywiadem (pobyt w Japonii) zazwyczaj nie sprawia trudności diagnostycznych. W przypadku pacjentów z podstępnym początkiem choroby, SHP często bywa mylnie rozpoznane jako idiopatyczne śródmiąższowe zapalenie płuc [40, 42, 43].

Diagnostyka

Rutynowa diagnostyka grzybów z rodzaju Trichosporon opiera się głównie na metodach fenotypowych, do których zalicza się ocenę morfologii kolonii oraz właściwości biochemicznych grzybów. Metody te mają ograniczoną dokładność, uniemożliwiając niejednokrotnie identyfikację gatunkową grzybów, jednak ze względu na wysokie koszty diagnostyki molekularnej wciąż są popularne [1]. W ho- dowli na podłożu Sabourauda z dekstrozą lub glukozą grzyby tworzą lśniące, gładkie lub matowe kolonie o barwie od białej do kremowej, często z mózgokształtnymi lub promienistymi pofałdowaniami, nasilającymi się w miarę starzenia kolonii (cerebriform) [1, 12, 13, 44]. W badaniu mikroskopowym stwierdza się obecność grzybni lub pseudogrzybni, widoczne są również artrokonidia i blastokonidia. W przypadku niektórych gatunków obserwuje się także specyficzne twory grzybni, tzw. appresoria (przycistki), makrokonidia oraz specyficzny sposób konidiowania (konidiowanie merystematyczne) [1, 12, 13]. Wszystkie gatunki Trichosporon wykazują zdolność asymilacji różnych związków węglowych oraz hydrolizują mocznik, dlatego w przypadku stwierdzenia obecności artrosporów w rutynowej diagnostyce mikologicznej zaleca się wykonanie testu ureazowego w celu różnicowania Trichosporon i Geotrichum [1]. W badaniach biochemicznych najczęściej ocenia się zdolność asymilacji L-arabinozy, mioinozytolu, sorbitolu i melibiozy oraz wrażliwość na cykloheksymid w stężeniu 0,01%. Identyfikację gatunkową ułatwia również ocena wzrostu grzyba w temp. 37°C [1, 12]. Ze względu na małą dokładność oraz powtarzalność wyników testów biochemicznych w rutynowej diagnostyce rozpoznanie dotyczy najczęściej rodzaju Trichosporon, ewentualnie szczep identyfikowany jest jako T. asahii lub Trichosporon non-asahii [1].
Diagnostyka molekularna Trichosporon opiera się głównie na ocenie rybosomalnego DNA. Najczęściej stosowanymi metodami są sekwencjonowanie DNA, reakcja łańcuchowa polimerazy (polymerase chain reaction – PCR), cytometria przepływowa – Luminex 100, oraz mikrosonda DNA – APEC [1, 9, 45]. Do specyficznych regionów rDNA analizowanych w wymienionych metodach diagnostycznych zalicza się: 5S rDNA, 26S rDNA, 18S rDNA, region D1/D2 dużej podjednostki rDNA oraz regiony ITS i IGS [1, 8]. W badaniu przeprowadzonym przez Sugita i wsp. w 2002 r. zaobserwowano wysoką zmienność fragmentu IGS1 rDNA między poszczególnymi szczepami Trichosporon, co umożliwiało wyodrębnienie wielu gatunków i odmian badanych grzybów. Długość IGS-1 mieściła się w przedziale 195–704 bp (par zasad). Autorzy odnotowali również, że większość szczepów pochodzących z Japonii należała do genotypu 1, natomiast szczepy amerykańskie – głównie do genotypu 3 lub 5 [1]. Obecnie uważa się, że sekwencjonowanie tego właśnie fragmentu rDNA może być przydatnym narzędziem diagnostycznym i epidemiologicznym w przypadku infekcji Trichosporon [1].
U pacjentów z podejrzeniem SHP wywołanego przez inhalację Trichosporon w rozpoznaniu choroby mogą być pomocne prowokacyjne testy oddechowe oraz badania serologiczne [43].

Wrażliwość na leki i leczenie

Zła prognoza inwazyjnych zakażeń wywołanych przez Trichosporon sp. wynika m.in. z niskiej wrażliwości grzybów drożdżopodobnych na standardowe leki przeciwgrzybicze [1, 39]. Opisywano przypadki rozwoju inwazyjnej trichosporonozy podczas stosowania profilaktycznej terapii przeciwgrzybiczej (flukonazol, kaspofungina) u pacjentów z nowotworami hematologicznymi czy po przeszczepach narządów. Mimo coraz częstszego występowania inwazyjnych zakażeń Trichosporon opornych na konwencjonalne leki przeciwgrzybicze, nie ma wystandaryzowanych testów oceniających wrażliwość Trichosporon na leki w warunkach in vitro. Testy opracowane przez Clinical Laboratory Standards Institute (CLSI) do oceny wrażliwości na leki grzybów drożdżopodobnych nie uwzględniają rodzaju Trichosporon, dlatego najczęściej wykorzystywanymi testami są metody wystandaryzowane dla Candida sp. lub Cryptococcus neoformans [1, 46].
W badaniu przeprowadzonym przez Walsh i wsp. stwierdzono oporność dawnego gatunku T. beigelii na amfoterycynę B. Szczepy oporne na ten chemioterapeutyk najczęściej były izolowane od pacjentów z neutropenią, u których trichosporonoza miała gwałtowny przebieg i zazwyczaj kończyła się śmiercią. W niektórych przypadkach nie wykazano korelacji między minimalnym stężeniem leku hamującym wzrost grzybów (minimal inhibitory concentration – MIC) ocenianym w warunkach in vitro a obserwowaną klinicznie opornością Trichosporon na amfoterycynę B, natomiast minimalne stężenie grzybobójcze (minimal lethal concentration – MLC) najczęściej było duże, wskazując na niską aktywność grzybobójczą amfoteryczny B względem T. beigelii complex. Z tego powodu wielu autorów uważa, że ocena MLC ma większą wartość w planowaniu terapii w przypadku osób z neutropenią, u których naturalne mechanizmy grzybobójcze są znacznie upośledzone [39]. W innych badaniach przeprowadzonych w warunkach in vitro stwierdzono oporność niektórych szczepów Trichosporon na flukonazol. Itrakonazol i posakonazol wykazywały większą aktywność grzybobójczą, natomiast worikonazol – podobnie jak terbinafina – bardzo wysoką aktywność przeciwgrzybiczą względem Trichosporon. Wartości MIC oceniane dla echinokandyn, kaspofunginy czy anidulafunginy były bardzo wysokie, wskazując na nieznaczną aktywność tej grupy leków względem grzybów z rodzaju Trichosporon [1, 39].
Mimo coraz częstszego występowania infekcji Trichosporon nie ustalono dotychczas optymalnej terapii trichosporonozy inwazyjnej. Wielu autorów uważa, że w przypadku pacjentów z neutropenią podstawowym czynnikiem poprawiającym rokowanie w przebiegu inwazyjnej trichosporonozy jest zwiększenie liczby leukocytów i stymulacja układu odpornościowego pacjenta [1].
Trichosporonoza inwazyjna u pacjentów bez towarzyszących zaburzeń odporności ma znacznie lepsze rokowanie. Rostagi i wsp. opisali przypadek 18-letniego immunokompetentnego mężczyzny z zapaleniem opon mózgowo- -rdzeniowych i mózgu oraz zapaleniem płuc wywołanym przez T. asahii, leczonego skutecznie flukonazolem [47]. Ustąpienie objawów rozsianej trichosporonozy po zastosowaniu flukonazolu w połączeniu z liposomalną amfoterycyną B zaobserwowano również u 20-letniej kobiety z zajęciem skóry, błon śluzowych, wątroby, śledziony jelit i nerek [35].
Leczenie powierzchownych infekcji Trichosporon może również nastręczać wiele problemów. Najskuteczniejszą metodą terapii w przypadku białej piedry okazuje się całkowite ogolenie zakażonych włosów. U pacjentów z zajęciem włosów głowy, u których usunięcie zakażonych włosów nie jest możliwe, zaleca się systemową terapię przeciwgrzybiczą. W przypadku stosowania jedynie leczenia miejscowego obserwuje się wysoki odsetek nawrotów białej piedry. W badaniu przeprowadzonym przez Khandpur i Reddy w grupie 12 kobiet z białą piedrą włosów głowy wyleczenie po 8 tyg. terapii itrakonazolem w dawce 100 mg/dobę obserwowano u 91,67% pacjentek. W przypadku jednej pacjentki nie stwierdzono poprawy, natomiast u dwóch kobiet odnotowano nawrót choroby po 3 mies. od zakończenia terapii [48]. Wysoką skuteczność itrakonazolu w połączeniu z miejscowo stosowanym tiokonazolem zaobserwowano również w przypadku 16-letniej pacjentki z rozsianymi zmianami skórnymi wywołanymi przez T. asahii. Chorej podawano itrakonazol w dawce 200 mg/dobę przez 6 tyg., uzyskując całkowitą remisję utrzymujących się od 2 lat zmian skórnych. Podczas 6-miesięcznej obserwacji po zakończonym leczeniu nie stwierdzono nawrotu infekcji [20]. Opisano również przypadek pacjentki z przewlekłymi rozsianymi zmianami skórnymi wywołanymi przez T. asahii, w przypadku której terapia itrakonazolem, flukonazolem, amfoterycyną B oraz kaspofunginą nie była skuteczna. Dopiero po włączeniu worikonazolu zaobserwowano stopniową poprawę, a po miesiącu leczenia całkowite ustąpienie zmian skórnych [33].
W przypadku ograniczonych skórnych infekcji wywołanych przez Trichosporon często wskazane jest chirurgiczne usunięcie zakażonych tkanek [39, 49].

Podsumowanie

W związku ze znacznym rozwojem medycyny w ostatnich 2–3 dekadach, coraz częstszym stosowaniem inwazyjnych metod leczniczych i diagnostycznych częstość oportunistycznych infekcji grzybiczych, w tym trichosporonozy inwazyjnej, szybko wzrasta. Ze względu na znaczne trudności diagnostyczne w przypadku zakażeń Trichosporon i oporność patogenów na standardowo stosowane leczenie, śmiertelność pacjentów z trichosporonozą inwazyjną jest bardzo duża. Standaryzacja diagnostycznych testów laboratoryjnych oraz metod oceny skuteczności leków przeciwgrzybiczych w przypadku zakażeń Trichosporon umożliwiłaby przeprowadzenie wiarygodnych badań klinicznych pomocnych w codziennej praktyce klinicznej, głównie w przypadku oddziałów hematologicznych czy intensywnej terapii.

Piśmiennictwo

1. Chagas-Neto TC, Chaves GM, Colombo AL. Update on the genus Trichosporon. Mycopathologia 2008; 166: 121-32.
2. Nawrot U. Aktualne poglądy na chorobotwórczość grzybów z rodzaju Trichosporon. Zakażenia 2005; 5: 48-51.
3. Kurnatowska A, Kwaśniewska J. Charakterystyka grzybów drożdżopodobnych. W: Zarys mikologii lekarskiej. Baran E (red.). Wyd. Volumed, Wrocław 1998; 286-8.
4. Guého E, Smith MT, de Hoog GS, et al. Contributions to a revision of the genus Trichosporon. Antonie Van Leeuwenhoek 1992; 61: 289-316.
5. Sugita T, Nishikawa A, Shinoda T, Kume H. Taxonomic position of deep – seated, mucosa – associated, and superficial isolates of Trichosporon cutaneum from trichosporonosis patients. J Clin Microbiol 1995; 33: 1368-70.
6. Guého E, Improvisi L, de Hoog GS, Dupont B. Trichosporon on humans: a practical account. Mycoses 1994; 37: 3-10.
7. Biswas SK, Wang L, Yokoyama K, Nishimura K. Molecular phylogenetics of the genus Trichosporon inferred from mitochondrial cytochrome B gene sequences. J Clin Microbiol 2005; 43: 5171-8.
8. Sugita T, Nakajima M, Ikeda R, et al. Sequence analysis of the ribosomal DNA intergenic spacer 1 regions of Trichosporon species. J Clin Microbiol 2002; 40: 1826-30.
9. Kemker BJ, Lehmann PF, Lee JW, Walsh TJ. Distinction of deep versus superficial clinical and nonclinical isolates of Trichosporon beigelii by izoenzymes and restriction fragment length polymorphism of rDNA generated by polymerase chain reaction. J Clin Microbiol 1991; 29: 1677-83.
10. Middelhoven WJ, Scorzetti G, Fell JW. Systematics of the anamorphic basidiomycetous yeast genus Trichosporon Behrend with the description of five novel species: Trichosporon vadense, T. smithiae, T. dehoogii, T. scarabaeorum and T. gamsii. Int J Syst Evol Microbiol 2004; 54: 975-86.
11. Ahmad S, Al-Mahmeed M, Khan ZU. Characterization of Trichosporon species isolated from clinical specimens in Kuwait. J Med Microbiol 2005; 54: 639-46.
12. de Hoog GS, Guarro J, Gene J, Figueras MJ (eds). Atlas of Clinical Fungi Centraalbureau voor Schimmelcultures, Universitat Rovira i Virgili, Reus, 2000; 164-74.
13. Clinical Mycology. Anaissie EJ, McGinnis MR, Pfaller MA (eds). Churchill Livingstone Philadelphia 2003; 264-5, 464.
14. Burns T, Breathnach S, Cox N, Griffiths C. Rook’s textbook of dermatology. 7 ed. Blackwell Science 2004.
15. Walzman M, Leeming JG. White piedra and Trichosporon beigelii: the incidence in patients attending a clinic in genitourinary medicine. Genitourin Med 1989; 65: 331-4.
16. Kalter DC, Tschen JA, Cernoch PL, et al. Genital white piedra: epidemiology, microbiology, and therapy. J Am Acad Dermatol 1986; 14: 982-93.
17. Roselino AM, Seixas AB, Thomazini JA, Maffei CM. An outbreak of scalp white piedra in a Brazilian children day care. Rev Inst Med trop S Paulo 2008; 50: 307-9.
18. Vijaya D, Anand BK, Nagarathamma T, Joseph M. Onychomycosis caused by Trichosporon beigelii. Indian J Dermatol Venerol Leprol 2000; 66: 93-4.
19. Kamalam A, Senthamilselvi G, Ajithadas K, Thambiah AS. Cutaneous trichosporosis. Mycopathologia 1988; 101: 167-75.
20. Pulvirenti N, Dall’Oglio F, Greco AM, et al. Superficial cutaneous Trichosporon asahii infection in an immunocompetent host. Int J Dermatol 2006; 45: 1428-31.
21. Nakagawa T, Nakashima K, Takaiwa T, Negayama K. Trichosporon cutaneum (Trichosporon asahii) infection mimicking hand eczema in a patent with leukemia. J Am Acad Dermatol 2000; 42: 929-31.
22. Mayser P, Huppertz M, Papavassilis C, Gründer K. Fungi of the Trichosporon genus. Identification, epidemiology and significance of dermatologic disease pictures. Hautarzt 1996; 47: 913-20.
23. Han MH, Choi JH, Sung KJ, et al. Onychomycosis and Trichosporon beigelii in Korea. Int J Dermatol 2000; 39: 266-9.
24. Greenberg RG, Berger TG. Postoperative Trichosporon beigelii soft tissue infection. J Dermatol Surg Oncol 1989; 15: 432-4.
25. Yun SJ, Lee JB, Shin MG, et al. Cutaneous abscess by Trichosporon asahii developing on a steroid injection site in a healthy adult. Clin Exp Dermatol 2006; 31: 545-7.
26. Netsvyetayeva I, Swoboda-Kopec E, Sikora M, et al. Trichosporon asahii as a prospective pathogen in solid organ transplant recipients. Mycoses 2008, Epub ahead of print.
27. Rabelo de Carvalho AM, Bandeira de Melo LR, Morares VL, Neves RP. Invasive Trichosporon cutaneum infection in an infant with Wilms’ tumor. Brazilian J Microbiol 2008; 39: 59-60.
28. David C, Martin DB, Deng A, Cooper JZ. Disseminated Trichosporon inkin and Histoplasma capsulatum in a patient with newly diagnosed AIDS. J Am Acad Dermatol 2008; 59 (2 Suppl 1): S13-5.
29. Biasoli MS, Carlson D, Chiganer GJ, et al. Systemic infection caused by Trichosporon asahii in a patient with liver transplant. Med Mycol 2008; 46: 719-23.
30. Moretti-Branchini ML, Fukushima K, Schreiber AZ, et al. Trichosporon species infection in bone marrow transplanted patients. Diagn Microbiol Infect Dis 2001; 39: 161-4.
31. Girmenia C, Pagano L, Martino B, et al. Invasive infections caused by Trichosporon species and Geotrichum capitatum in patients with hematological malignancies: a retrospective multicenter study from Italy and review of the literature. J Clin Microbiol 2005; 43: 1818-28.
32. Kim JC, Kim YS, Park CS, et al. A case of disseminated Trichosporon beigelii infection in a patient with myelodysplastic syndrome after chemotherapy. J Korean Med Sci 2001; 16: 505-8.
33. Kim SH, Kim DH, Joo S, et al. Chronic cutaneous disseminated Trichosporon asahii infection in a nonimmunocompromised patient. J Am Acad Dermatol 2007; 59 (2 Suppl 1): 37-9.
34. Chang SE, Kim KJ, Lee WS, et al. A case of Trichosporon cutaneum folliculitis and septicaemia. Clin Exp Dermatol 2003; 28: 37-8.
35. Yang R, Ao J, Wang W, et al. Disseminated trichosporonosis in China. Mycoses 2003; 46: 519-23.
36. Nucci M, Pulcheri W, Spector N, et al. Cutaneous involvement of systemic fungal infections in neutropenic patients. Haematologica 1992; 77: 522-3.
37. Piérard GE, Read D, Piérard-Franchimont C, et al. Cutaneous manifestations in systemic trichosporonosis. Clin Exp Dermatol 1992; 17: 79-82.
38. Bhansali S, Karanes C, Palutke W, et al. Successful Treatment of disseminated Trichosporon beigelii (cutaneum) infection with associated splenic involvement. Cancer 1986; 58: 1630-2.
39. Walsh TJ, Melcher GP, Rinaldi MG, et al. Trichosporon beigelii, an emerging pathogen resistant to Amphotericin B. J Clin Microbiol 1990; 28: 1616-22.
40. Ohtani Y, Ochi J, Mitaka K, et al. Chronic summer-type hypersensitivity pneumonitis initially misdiagnosed as idiopathic interstitial pneumonia. Intern Med 2008; 47: 857-62.
41. Mizobe T, Ando M, Yamasaki H, et al. Purification and characterization of the serotype – specific polysaccharide antigen of Trichosporon cutaneum serotype II: a disease related antigen of Japanese summer – type hypersensitivity pneumonitis. Clin Exp Allergy 1995; 25: 265-72.
42. Inase N, Ohtani Y, Usui Y, et al. Chronic summer-type hypersensitivity pneumonitis: clinical similarities to idiopathic pulmonary fibrosis. Sarcoidosis Vasc Diffuse Lung Dis 2007; 24: 141-7.
43. Yoshizawa Y, Ohtani Y, Hayakawa H, et al. Chronic hypersensitivity pneumonitis in Japan: a nationwide epidemiologic survey. J Allergy Clin Immunol 1999; 103: 315-20.
44. Hahner D, Kirschner R, Piepenbring M, Schöfer H. First isolation of the anamorphic basidiomycetous yeast Trichosporon faecale in Germany, from the skin of a patient with tinea pedis. Mycopathologia 2008; 165: 149-53.
45. Campa D, Tavanti A, Gemignani F, et al. DNA microarray based on arrayed-primer extension technique for identification of pathogenic fungi responsible for invasive and superficial mycoses. J Clin Microbiol 2008; 46: 909-15.
46. Arikan S, Hascelik G. Comparison of NCCLS microdilution method and Etest in antifungal susceptibility testing of clinical Trichosporon isolates. Diagn Microbiol Infect Dis 2002; 43: 107-11.
47. Rastogi VL, Nirwan PS. Invasive trichosporonosis due to Trichosporon asahii in a non-immunocompromised host: a rare case report. Indian J Med Microbiol 2007; 25: 59-61.
48. Khandpur S, Reddy BS. Itraconazole therapy for white piedra affecting scalp hair. J Am Acad Dermatol 2002; 47: 415-8.
49. Seki Y, Otsuka F, Ohara K, et al. Surgical treatment of a deep fungal infection of the skin by Trichosporon cutaneum. J Dermatol 1987; 14: 77-80.