Ciśnienie tętnicze i diureza u pacjentów we wczesnym okresie po przeszczepie nerki

Celem pracy było ustalenie zakresu problemów, rodzaju i liczby interwencji, z jakimi spotyka się personel pielęgniarski sprawujący opiekę nad chorym we wczesnym okresie po przeszczepie nerki.
Materiał i metody: Grupę badaną stanowili pacjenci we wczesnym okresie po przeszczepieniu nerki hospitalizowani na Oddziale Transplantologii i Chirurgii Szpitala Wojewódzkiego w Poznaniu. Badania przeprowadzano przez pierwsze 24 godz. od powrotu chorego na oddział z sali wybudzeń bloku operacyjnego. Badaniami objęto 100 osób i przeprowadzono je w okresie od czerwca 2006 r. do czerwca 2007 r. Jako metodę badawczą zastosowano obserwację uczestniczącą, posługując się Kartą Obserwacji własnego autorstwa. Dzięki zastosowaniu obserwacji uczestniczącej scharakteryzowano zachodzące w niewymuszonych okolicznościach postępowanie pielęgniarek wobec pacjentów w pierwszej dobie po przeszczepie nerki.
Wyniki: U 1/3 chorych w pierwszej dobie po przeszczepie nerki zaobserwowano okresowo występujący godzinowy bezmocz, a u 2/3 chorych stwierdzono dobowy wielomocz. W pierwszej dobie po zabiegu nieco więcej niż połowa chorych (60%) wymagało stosowania diuretyku w iniekcji dożylnej w celu wymuszenia bądź zwiększenia diurezy. Stwierdzono zależność statystyczną pomiędzy płcią a występowaniem nadciśnienia tętniczego w okresie przedoperacyjnym u pacjentów poddanych transplantacji nerki.
Wnioski: Zespół pielęgniarski podejmujący opiekę nad pacjentem we wczesnym okresie po przeszczepie nerki powinien systematycznie prowadzić kontrolę diurezy chorego z uwagi na okresowo występujący bezmocz i/lub wielomocz, co z kolei wymaga podaży płynów infuzyjnych w optymalnej dla chorego dawce. Zespół pielęgniarski powinien systematycznie kontrolować ciśnienie tętnicze u pacjenta, ponieważ u większości chorych po przeszczepie nerki stwierdza się nadciśnienie tętnicze zarówno w okresie przedtransplantacyjnym, jak i podwyższone wartości ciśnienia tętniczego po operacji.


The aim of the study was to establish the range of problems, the type and quantity of interventions which nursing staff meet in the care of patients in the early postoperative period following kidney transplantation.
Material and methods: The study group consisted of patients in the early period after kidney transplantation at the Transplantology and General Surgery Department of the District Hospital in Poznań. The study was conducted in the first 24 hours following the patients’ return from the operating theatre. The study was conducted between June 2006 and June 2007 and the study group consisted of 100 patients. The research method used was participant observation, and the authors used an observation chart designed by themselves. By using participant observation, the behaviour of the nurse towards the patient in the 24 hours following the transplantation was characterized.
Results: Approximately 1/3 of patients in the first 24 hours following the kidney transplantation have temporary anuria for one hour and 2/3 of patients have 24-hour polyuria. In the first 24 hours after surgery, more than half of the patients (60%) required intravenous administration of diuretic drugs for forced or increased diuresis. A significant correlation was found between gender and arterial hypertension in the preoperative period in patients after kidney transplantation.
Conclusion: The nursing team looking after the patient in the early period after kidney transplantation should systematically control the patient’s diuresis because of temporary anuria and/or polyuria, and in turn give the patient intravenous fluids in an optimal dose. Nursing staff should also systematically take the patient’s blood pressure, because most patients after kidney transplantation have diagnosed arterial hypertension as well as in the preoperative and postoperative period.