Kształcenie pielęgniarek i położnych operacyjnych w polsce w latach 1960–2020

Wstęp
Przedstawienie historii kształcenia pielęgniarek i położnych operacyjnych w Polsce w latach 1960–2020.

Materiał i metody
Badaniu poddano proces edukacji pielęgniarek i położnych operacyjnych w Polsce. Analizę przeprowadzono na podstawie piśmiennictwa dotyczącego kształcenia instrumentariuszek w Polsce, przepisów prawnych i programów regulujących kształcenie podyplomowe w dziedzinie pielęgniarstwa operacyjnego oraz dokumentów archiwalnych z lat 1960–2020.

Wyniki
Idea asystowania przy zabiegu chirurgicznym osoby, której zadaniem jest podawanie operującemu lekarzowi instrumentów do operacji zrodziła się wraz z rozwojem chirurgii, choć pierwotnie czynności tych nie wiązano z pielęgniarstwem. Początki kształcenia pielęgniarek i położnych operacyjnych w Polsce sięgają 1960 r. i są związane z powstaniem Ośrodka Doskonalenia Średnich Kadr Medycznych w Warszawie. Wtedy zorganizowano pierwszy kurs dla instrumentariuszek. W 1969 r. otwarto pierwsze specjalizacje pielęgniarskie, wśród których znalazła się specjalizacja w dziedzinie pielęgniarstwa operacyjnego. Na przestrzeni lat kilkakrotnie modyfikowano podstawy prawne i programy kształcenia podyplomowego w dziedzinie pielęgniarstwa operacyjnego. Praca na bloku operacyjnym cieszy się sporym zainteresowaniem wśród kadr pielęgniarskich, jednakże wymaga specjalistycznego przygotowania.

Wnioski
Uprawnienia do pracy na bloku operacyjnym pielęgniarki i położne operacyjne otrzymują po ukończeniu kształcenia podyplomowego. Na przestrzeni lat programy kursu kwalifikacyjnego, jak i specjalizacji w dziedzinie pielęgniarstwa operacyjnego ulegały wielokrotnym modyfikacjom. Zarówno kursy kwalifikacyjne, jak i specjalizacje w dziedzinie pielęgniarstwa operacyjnego cieszą się dużym zainteresowaniem wśród kadr pielęgniarskich.



Introduction
Presentation of the history of training operating room nurses and midwives in Poland in the period 1960–2020.

Material and methods
The process of educating operating room nurses and midwives in Poland was analysed. The study was conducted based on an analysis of the literature about the education of scrub nurses in Poland, an analysis of legal regulations and training programs regulating postgraduate education in the field of operational nursing, and an analysis of archived documents from conducting education in the period 1960–2020.

Results
Instrumentation for surgery was started along with the development of surgery, although initially these activities were not associated with nursing. The beginnings of training for operating room nurses and midwives in Poland date back to 1960 and are associated with the establishment of the Centre for Middle Medical Personnel in Warsaw. That is when the first course for scrub nurses was organized. In 1969 the first nursing specializations were started, including a specialization in the field of operating nursing. Throughout history, the legal basis and postgraduate training programs in the field of operational nursing have been modified several times.

Conclusions
Operating room nurses and midwives are authorized to work in the operating theatre through postgraduate education. Throughout history, the curricula of the qualification course and specialization in the field of operational nursing have undergone many modifications. Both qualification courses and specializations in the field of surgical nursing are very popular among nurses.