Przemijająca, ciężka hiponatremia hipotoniczna u dzieci – prezentacja trzech przypadków

Hiponatremia, definiowana jako stężenie sodu poniżej 135 mmol/l, jest jednym z najczęstszych zaburzeń gospodarki elektrolitowej. Diagnostyka różnicowa hiponatremii jest trudna. W pracy przedstawiono 3 przypadki dzieci z przejściową, ciężką hiponatremią (< 125 mmol/l). W diagnostyce hiponatremii istotne jest dokładne zebranie informacji dotyczących ilości oraz rodzaju spożywanych płynów. Należy dodać, że częstym postępowaniem w czasie infekcji jest zwiększenie spożycia płynów w celu zapobiegania odwodnieniu. Trzeba jednak pamiętać o możliwości wywołania zatrucia wodnego u pacjenta spożywającego wcześniej nadmierne ilości płynów hipotonicznych, szczególnie w przypadku narażenia na bodziec nieosmotyczny sprzyjający wydzielaniu wazopresyny, taki jak ostra infekcja lub stres i/lub zmniejszona zdolność wydalnicza nerek. Samo występowanie wielomoczu nie uprawnia do rozpoznania niedoboru wazopresyny argininowej (AVP-D), a zwłaszcza do wdrożenia leczenia desmopresyną przed zakończeniem badań diagnostycznych, szczególnie w przypadku hiponatremii. Desmopresynę można stosować jednocześnie z dożylnym 3-procentowym roztworem soli fizjologicznej jedynie w leczeniu bardzo ciężkiej hiponatremii, aby uniknąć nadmiernej korekcji natremii. U pacjentów po wystąpieniu ciężkiej hiponatremii po normalizacji podaży płynów można zaobserwować wielomocz, jednak ma on charakter przejściowy.

Hyponatraemia, defined as sodium concentration below 135 mmol/l, is one of the most common electrolyte imbalances. Differential diagnosis of hyponatraemia is difficult. We describe 3 cases of children with transient, severe hyponatraemia (< 125 mmol/l). While diagnosing hyponatraemia, it is of major importance to carefully ask in the anamnesis about habits related to the amount of fluid intake and the type of consumed fluids.

It should also be noted that a frequent procedure during an infection is to increase fluid ingesting as a prevention of dehydration. One, however, should remember about the possibility of inducing water poisoning in a patient consuming excessive amounts of hypotonic fluids, especially when exposed to non-osmotic antidiuretic hormone stimulus, such as an acute infection or stress, and/or reduced renal excretory capacity. Only the presence of polyuria does not justify a diagnosis of arginine vasopressin deficiency (AVP-D), and especially the implementation of desmopressin treatment before all diagnostic procedures are completed, specifically in the case of hyponatraemia. Desmopressin can be used simultaneously with intravenous 3% saline solution only in the treatment of a very severe hyponatraemia, to avoid overcorrection of natraemia. In patients after profound hyponatraemia, polyuria can be observed after normalisation of fluid intake, but it is temporary.