Przystosowanie się do życia pacjentów po wyłonieniu stomii

Wstęp: Szacuje się, że w Polsce corocznie wyłania się ok. 4500 stomii jelitowych.

Cel pracy: Ocena przystosowania się do życia pacjentów po wyłonieniu stomii.

Materiał i metody: Badaniem objęto 50 pacjentów Poradni Stomijnej. W badaniach wykorzystano autorski kwestionariusz ankietowy, standaryzowaną Skalę satysfakcji z życia (Satisfaction With Life Scale – SWLS), Standaryzowany kwestionariusz wsparcia spo­łecznego Kmiecik-Baran, standaryzowaną Skalę akceptacji choroby (Acceptance Illness Scale – AIS).

Wyniki: Większość badanych podczas pobytu w szpitalu została zapoznana ze sprzętem stomijnym, przeszkolona w zakresie pielęgnacji i higieny stomii oraz zasad refundacji sprzętu stomijnego. Chorym najwięcej trudności sprawiał lęk przed zabrudzeniem (30 osób). Stomia miała największy negatywny wpływ na sposób ubierania się (28 osób), życie intymne (28 osób) oraz zmianę przyzwyczajeń żywieniowych (25 osób). W momencie konieczności wyłonienia stomii ankietowani w większości (28 osób) przyjęli ten fakt ze spokojem. Żadnego sportu i żadnej formy rekreacji nie uprawiało 31 chorych. W większości (22 osoby) obecną jakość życia badani ocenili tak samo jak przed założeniem stomii. Średnia wyników uzyskanych w skali SWLS dla wszystkich pacjentów wykazała, że byli oni ani zadowoleni, ani niezadowoleni ze swojego życia. Ogólnie badani oceniali otrzymywane wsparcie społeczne, informacyjne, instrumentalne i emocjonalne na wysokim poziomie. Analiza za pomocą skali AIS wykazała, że spora część respondentów (32%) nie akceptowała swojej choroby. Kobiety i mieszkańcy miast byli mniej zadowoleni z życia. Im wyższy poziom wykształcenia miał pacjent, tym gorzej oceniał wsparcie ze strony personelu pielęgniarskiego.

Wnioski: Głównymi problemami pacjentów ze stomią były lęk przed zabrudzeniem, utratą kontroli nad oddawaniem gazów i stolca oraz wstyd z powodu przykrych zapachów. Fakt posiadania stomii nie miał znaczącego wpływu na aktywność zawodową badanych i stosunek otoczenia do chorych. Płeć, miejsce zamieszkania i warunki bytowe pacjenta istotnie wpływały na jakość życia.

Introduction: It is estimated that in Poland about 4500 intestinal stomas are formed annually. The aim of this study was to assess patients’ quality of life after stoma formation.

Material and methods: The study included 50 patients under care of the Ostomy Outpatient Clinic. We used the original questionnaire, standardized Satisfaction with Life Scale, standardized Social Support Questionnaire and Kmiecik-Baran Standardized Acceptance of Illness Scale (AIS).

Results: Most respondents during the hospital stay were acquainted with the stoma equipment, trained on the stoma care and hygiene and the principles of reimbursement for the stoma equipment. Patients’ most problems were caused by fear of contamination (30 people). Stoma had the greatest negative impact on the wearing style (28 people), love life (28 people) and changing eating habits (25 patients). Almost all respondents (28 people) accepted stoma with equanimity. The majority of respondents (31) did not practice sport or any form of recreation. Most respondents (22 patients) assessed their quality of life in a similar manner as before the stoma. Average results obtained in the SWLS scale for all patients showed that they were neither satisfied nor dissatisfied with their lives. Overall, subjects highly evaluated social, informational, instrumental and emotional support. AIS analysis revealed that 32 percent of patients did not accept their disease. Women and urban residents were less satisfied with life. The patients’ level of education had an impact on the assessment of nursing support.

Conclusions: The main problem of stoma patients was fear of contamination, loss of control over gas or stool, and shame because of unpleasant odors. Stoma did not have a significant impact on professional behavior and attitude of people close to the patients towards patients themselves. Sex, place of residence and living conditions significantly affected the patient's quality of life.