Serwis gastroenterologiczny

Istotnym i niezwykle ciekawym zagadnieniem związanym z oceną skuteczności poszczególnych form terapii w medycynie, jest kwestia wpływu placebo na stan kliniczny chorych. Jak wiadomo większość wiarygodnych badań klinicznych wciąż opiera się na porównaniu danej interwencji terapeutycznej z odpowiedzią na placebo w ściśle zdefiniowanej grupie chorych.

Ciężkie zapalenie wątroby o etiologii alkoholowej rokuje źle i wiąże się z wysoką śmiertelnością. Przewlekłe nadużywanie alkoholu zwiększa przepuszczalność bariery jelitowej, prowadzi do rozwoju swoistej endotoksemii i w tym mechanizmie zwielokrotnia odpowiedź prozapalną organizmu na kolejne bodźce uszkadzające. Główną rolę w tym patomechanizmie zdaje się odgrywać czynnik martwicy nowotworów alfa (TNF-alfa) oraz związany z nim stres oksydacyjny. Stąd powstała hipoteza, że zastosowanie, obok glukokortykosteroidów (GKS), leku o potencjale antyoksydacyjnym może zwiększyć skuteczność terapii w tej jednostce chorobowej. Wyniki badania oceniającego wpływ łączonej terapii z zastosowaniem GKS oraz N-acetylcysteiny zostały opublikowane w New England Journal of Medicine w 2011 roku.

Słupski NZOZ Salus zamknął poradnię gastroenterologiczną. Widmo wisi nad kolejnymi: dermatologiczną i proktologiczną.

Helicobacter pylori jest bakterią bardzo rozpowszechnioną w świecie. Jego związek z szeregiem patologii górnego odcinka przewodu pokarmowego jest dobrze udokumentowany. Bardzo ważnym problemem ostatnich lat jest narastanie oporności H. pylori na stosowane schematy eradykacji. Jedną z hipotez tłumaczących mechanizm lekooporności tej bakterii jest przechodzenie H. pylori w stan tzw. „uśpienia” (ang. persister state), w czasie którego patogen ten nie namnaża się, pozostając niewrażliwym na szereg substancji bakteriobójczych.

Wykonujący zabiegi z zakresu gastroeneterologii łódzki oddział chirurgii łódzkiego szpitala im. Jordana dostał od NFZ trzykrotnie mniejszy kontrakt niż w ubiegłym roku. Fundusz dobrze ocenił niepubliczną placówkę, która w tym roku zacznie świadczyć usługi na oddziale chirurgii ogólnej. Chodzi o NZOZ Med-Gastr.

W jednym z ostatnich wydań Journal of Gastroenterology nad Hepatology ukazał się artykuł prezentujący przypadek pacjentki z bardzo licznymi polipami hiperplastycznymi żołądka. Zazwyczaj polipy tego typu pojawiają się jako pojedyncze znaleziska. Rzadko natomiast spotyka się polipowatość żołądka z obecnością kilkudziesięciu/kilkuset polipów hiperplastycznych.

Zespół jelita drażliwego (ang. irritable bowel syndrome - IBS) należy do najczęstszych zaburzeń czynnościowych przewodu pokarmowego. Częstość występowania IBS w krajach europejskich i Stanach Zjednoczonych określa się na 7-30%. W Europie i Ameryce Północnej objawy częściej występują u kobiet.

Leczenie biologiczne z użyciem przeciwciał monoklonalnych anty-TNF-alfa stanowi istotny postęp w terapii nieswoistych zapaleń jelit. Leki te stosowane są od ponad 10 lat na całym świecie, a ich skuteczność nie budzi wątpliwości. Dotychczasowe obserwacje pokazują, że leki z tej grupy są bezpieczne pod warunkiem właściwej kwalifikacji pacjentów i odpowiedniego nadzoru. Warto jednak podkreślić, że obserwacje te są krótkotrwałe i mają charakter wstępny. Jakie będą ewentualne odległe skutki uboczne stosowania tej formy immunosupresji pokażą najbliższe lata. Jednak już teraz niektóre aspekty związane z bezpieczeństwem terapii anty-TNF-alfa są w kręgu zainteresowań lekarzy i pacjentów.

Stowrarzyszenie J-elita zosrganizowało serię spotkań dla pacjentów gastroeneterologicznych i ich rodziców. Do pierwszego spotkania dojdzie w Gdańsku 7 stycznia, następne we Wrocławiu 14 stycznia.

Lekarze z Kliniki Pediatrii, Gastroenterologii i Żywienia we Wrocławia chcą przedłużyć program terapii dla dzieci z przewlekłą chorobą jelit. Tutejsza poradnia ma konsultować pacjentów nawet do 24. roku życia.

Przedstawione opracowanie omawia 34 zalecenia postępowania w przewlekłym zapaleniu trzustki. Rekomendacje dotyczą diagnostyki, leczenia niewydolności zewnątrzwydzielniczej trzustki oraz cukrzycy, leczenia bólu i powikłań choroby ze szczególnym uwzględnieniem metod endoskopowych i chirurgicznych. Wszystkie zalecenia poddano głosowaniu członków Grupy Roboczej Konsultanta Krajowego w dziedzinie Gastroenterologii i Polskiego Klubu Trzustkowego, którzy oceniali je każdorazowo w pięciostopniowej skali, gdzie A oznaczało akceptację w całości, B – akceptację z pewnym zastrzeżeniem, C – akceptację z poważnym zastrzeżeniem, D – odrzucenie z pewnym zastrzeżeniem oraz E – odrzucenie w całości. Wyniki głosowania, łącznie z krótkim komentarzem, zamieszczono przy każdym głosowanym zaleceniu.

Miofibroblasty stanowią wyodrębnioną populację specyficznych komórek pochodzenia mezodermalnego, wykazujących morfologiczne i funkcjonalne właściwości zarówno fibroblastów, jak i komórek mięśni gładkich. Charakteryzują się obecnością -aktyny mięśni gładkich (-SMA) i wimentyny, natomiast nie zawierają desminy. W jelicie zlokalizowane są w blaszce właściwej, poniżej warstwy nabłonka. Miofibroblasty, podobnie jak komórki nabłonkowe, proliferują, różnicują się i migrują w kierunku światła jelita, ostatecznie ulegając apoptozie. Komórki te syntezują wiele cytokin, chemokin, czynników wzrostowych, prostaglandyn oraz składników macierzy pozakomórkowej. Podczas zapalenia zwiększa się ich liczba. W miofibroblastach konstytutywnie ulegają ekspresji antygeny głównego układu zgodności tkankowej MHC II, dzięki temu mogą one pełnić funkcję nieprofesjonalnych komórek prezentujących antygen. Sądzi się, że komórki te odgrywają istotną rolę w organogenezie, wzroście i różnicowaniu się nabłonka jelitowego, zapaleniu, regeneracji błony śluzowej w miejscach uszkodzeń, a także w procesach włóknienia i kancerogenezie. Wiedza na temat właściwości miofibroblastów może się przyczynić do lepszego zrozumienia etiologii m.in. takich schorzeń, jak nieswoiste zapalenia jelit.

Obecność ziarniniaków w wątrobie stwierdza się w różnych stanach chorobowych. Ich wykrycie może stanowić ważną informację diagnostyczną sugerującą istnienie choroby ogólnoustrojowej. Mimo że ziarniniaki na wczesnych etapach rozwoju rzadko powodują uszkodzenie wątroby, szybka identyfikacja leżącej u ich podłoża choroby może mieć istotne znaczenie lecznicze i prognostyczne. Objawy kliniczne ziarniniaków wątroby zależą od rodzaju i aktywności choroby, w przebiegu której powstają. Do najczęstszych objawów należą: gorączka, nocna potliwość i redukcja masy ciała. U większości chorych wczesnymi nieprawidłowościami laboratoryjnymi są niewielkie wzrosty aktywności aminotransferaz i fosfatazy zasadowej w surowicy. Rozpoznanie opiera się na biopsji wątroby i wykonaniu badań specyficznych dla określonych jednostek chorobowych. Leczenie zależy od czynnika etiologicznego. W przypadku przyczyny infekcyjnej pacjenci dobrze reagują na leki przeciwbakteryjne, przeciwgrzybicze, przeciwwirusowe lub przeciwpasożytnicze. Ziarniniaki powstające na podłożu chorób nowotworowych mogą ulec regresji po zastosowaniu chemioterapii. W leczeniu objawowego ziarniniakowego zapalenia wątroby stosuje się zazwyczaj glikokortykosteroidy.

W pracy omówiono wpływ niektórych czynników na skuteczność eradykacji oraz nowe możliwości leczenia zakażenia Helicobacter pylori . Największy problem stanowi narastająca oporność na klarytromycynę oraz bardzo duża oporność na metronidazol. Z tego powodu niezmiernie ważny w leczeniu zakażenia H. pylori jest wybór właściwego zestawu antybiotyków i/lub chemioterapeutyków. Autorzy przytaczają wyniki skuteczności eradykacji w zależności od stosowanych schematów leczenia. Zwracają uwagę na znaczenie czasu trwania terapii oraz przestrzegania przez pacjentów zaleceń lekarskich. Przytaczają wyniki badania dotyczącego skuteczności eradykacji z zastosowaniem tetracykliny, bizmutu, lewofloksacyny, moksyfloksacyny i innych. Omawiają terapię sekwencyjną oraz przytaczają zalecenia Grupy Roboczej PTG-E dotyczące postępowania w zakażeniu H. pylori

Wstęp : Alergia pokarmowa u niemowląt i małych dzieci stanowi istotny i narastający problem. Receptor TLR4, będący głównym receptorem rozpoznającym lipopolisacharyd (LPS), należy do rodziny receptorów Toll-podobnych. Pobudzenie tego receptora powoduje aktywację jądrowego czynnika transkrypcyjnego (NF-κB) i czynników IRF, co następnie prowadzi do ekspresji licznych genów włączonych w odpowiedź immunologiczną. Materiał i metody : Badaniami objęto 50 dzieci (wiek badanych mieścił się w granicach 1–36 mies.), w tym 35 z alergią pokarmową (17 z nich z alergią IgE-zależną, 18 z alergią IgE-niezależną) i 15 dzieci zdrowych bez objawów alergii. W przeprowadzonej pracy oceniono ekspresję mRNA TLR4 oraz stężenia wybranych cytokin Th1/Th2. Wyniki: Stwierdzono niższą ekspresję mRNA TLR4 u dzieci z alergią pokarmową, bardziej zaznaczoną u badanych z grupy alergii IgE-niezależnej. Wykazano ponadto większe stężenia IL-4, IL-5 i IL-10 u dzieci z alergią pokarmową w porównaniu z grupą odniesienia. Przeprowadzona ocena korelacji pomiędzy ekspresją mRNA receptora TLR4 na neutrofilach krwi obwodowej a oznaczonymi stężeniami cytokin (IL-4, IFN-g) w surowicy dzieci z alergią IgE-zależną wykazała ujemną korelację z IL-4, a dodatnią z IFN-γ. Wnioski : Wyniki przeprowadzonych badań sugerują udział odporności naturalnej w rozwoju alergii pokarmowej oraz wskazują, że ocena tej odporności może być pomocna w diagnostyce alergii u niemowląt i małych dzieci.

Wstęp : Zarówno refluks żołądkowo-przełykowy ( gastroesophageal reflux – GER), jak i alergia pokarmowa są chorobami najczęściej występującymi u najmłodszych dzieci. Wielu autorów podkreśla związki między nimi. Cel : Ocena zapisu 24-godzinnego badania pH-metrycznego u dzieci z alergią pokarmową. Materiał i metody : Retrospektywną analizą objęto 84 dzieci z alergią pokarmową w wieku od 4 miesięcy do 24 miesięcy. Grupę porównawczą stanowiło 15 dzieci w tym samym wieku z rozpoznanym GER, ale bez cech choroby alergicznej. U wszystkich dzieci wykonano 24-godzinne badanie pH-metryczne przełyku. Wyniki : Wśród dzieci z alergią u 29 badanych (34,5%) wykazano obecność GER. Ocena analizowanych parametrów badania pH-metrycznego wykazała zarówno u dzieci z GER i alergią, jak i u dzieci z GER bez alergii stopniowe zwiększanie się liczby epizodów GER i czasu ich trwania w okresie międzyposiłkowym w stosunku do uzyskanych wartości w okresie poposiłkowym. Należy też zaznaczyć, że liczba epizodów GER była większa u dzieci ze współistniejącą alergią. Analiza zapisu graficznego badania pH-metrycznego przełyku wykazała GER pierwotny u 12 dzieci z GER i alergią oraz u 9 badanych z grupy porównawczej. U pozostałych dzieci z obu grup zapis wykazywał cechy GER wtórnego, ale nie był w pełni fazowy. Oceniana częstość występowania GER o cechach GER wtórnego była zbliżona w obu badanych grupach. Wnioski : 24-godzinne badanie pH-metryczne przełyku jest pomocne, ale nie może być jedynym kryterium diagnostycznym w rozpoznawaniu GER zależnego od alergii pokarmowej. Powinno ono być oparte na wynikach zarówno badania pH-metrycznego przełyku, jak i badań alergologiczno-immunologicznych.

Wstęp : W ostatnich latach coraz więcej zwolenników zyskuje hipoteza, że objawy zespołu jelita nadwrażliwego (ZJN) wynikają z alergii lub nietolerancji pokarmowej, które nie zostały rozpoznane. Podejmowane są próby znalezienia związku pomiędzy dolegliwościami stwierdzanymi u pacjentów z rozpoznanym ZJN a alergią pokarmową, szczególnie IgG-zależną. Uzyskiwane wyniki nie dają jednoznacznej odpowiedzi. Cel: Ocena przydatności wykonywania badań w kierunku immunoglobulin klasy G (IgG) przeciwko alergenom pokarmowym u pacjentów z ZJN i możliwości wykorzystania uzyskanych wyników do wprowadzenia diety eliminacyjnej. Materiał i metody : Badania przeprowadzono w grupie 100 pacjentów z ZJN leczonych w Poradni Gastrologicznej Wojewódzkiego Szpitala Bródnowskiego w Warszawie. Grupę kontrolną stanowiło 50 zdrowych osób (bez objawów ZJN). W surowicy pacjentów wykonano oznaczenia stężenia przeciwciał klasy IgG przeciwko alergenom pokarmowym zawartym w 8 mieszankach alergenów. Stężenie przeciwciał zbadano metodą immunoenzymatyczną. Obliczenia wykonano w programie Stata v.10 Wyniki: Pozytywne wyniki testów uzyskano u ponad 90% osób z ZJN. Dla trzech badanych mieszanek alergenów wszystkie wyniki były pozytywne, dla pozostałych dodatnie miano IgG występowało u co najmniej 95% badanych pacjentów. W grupie kontrolnej wyniki były podobne. Wnioski: 1. Oznaczanie przeciwciał klasy G nie znajduje zastosowania w diagnozowaniu alergii pokarmowych oraz modyfikowaniu diety pacjentów z ZJN. 2. Zwiększone stężenie IgG w surowicy jest prawdopodobnie odpowiedzią organizmu na spożywane produkty, a nie wyrazem nadreaktywności na alergeny w nich zawarte.

Wstęp : Choroba Leśniowskiego-Crohna (ChLC) i wrzodziejące zapalenie jelita grubego (WZJG) należą do nieswoistych chorób zapalnych jelit (NChZJ). Objawy występujące u pacjentów dotkniętych tym schorzeniem dotyczą nie tylko przewodu pokarmowego. Znaczna część chorych uskarża się na objawy spoza przewodu pokarmowego oraz na problemy emocjonalne, psychologiczne i pogorszenie samopoczucia. Cel : Określenie różnic w symptomatologii NChZJ oraz subiektywnych wyznaczników jakości życia osób z tym schorzeniem w populacji polskiej i amerykańskiej, z uwzględnieniem różnic kulturowych. Materiał i metody : Na potrzeby niniejszego badania eksperymentalnie utworzono anonimowy kwestionariusz zawierający 45 pytań dotyczący jakości życia osób z NChZJ. Badania przeprowadzono w grupie 18 polskich i 16 amerykańskich pacjentów, a następnie porównano z wynikami z grupy kontrolnej, w skład której wchodziło 16 Polaków i 12 Amerykanów niechorujących na NChZJ. Badanie grupy kontrolnej miało na celu ustalenie ewentualnych różnic dotyczących ocen i postaw życiowych wynikających z odmienności kulturowych. W opracowaniu wyników oparto się na analizie jakościowej i procentowym określeniu częstości występowania dolegliwości. Wyniki : Uzyskane wyniki wskazywały na różnice między pacjentami polskimi i amerykańskimi w zakresie subiektywnej oceny dotkliwości i lokalizacji objawów NChZJ oraz jakości życia. Wnioski : Objawy choroby upośledzają codzienne życie polskich pacjentów z NChZJ odmiennie i w mniejszym stopniu niż życie pacjentów amerykańskich. Polscy pacjenci z NChZJ wydają się bardziej usatysfakcjonowani jakością życia w porównaniu z pacjentami amerykańskimi. Stwierdzono także rolę uwarunkowań kulturowych w zróżnicowaniu subiektywnej oceny przebiegu choroby przez pacjentów polskich i amerykańskich.

Wstęp: Pałeczki Helicobacter pylori są przyczyną przewlekłego zapalenia błony śluzowej żołądka, owrzodzeń żołądka lub dwunastnicy oraz nowotworów żołądka. Prawdopodobnie bakterie te podlegały takim zmianom ewolucyjnym, które umożliwiły im przystosowanie się do życia w organizmie gospodarza poprzez unikanie jego mechanizmów obronnych. Podobieństwo molekularne pomiędzy determinantami antygenowymi Lewis (Le) występującymi w lipopolisacharydzie (LPS) H. pylori oraz na komórkach gospodarza może odgrywać ważną rolę w procesach przystosowawczych tych bakterii. Cel: W pracy oceniono wytwarzanie cytokin prozapalnych: czynnika martwicy nowotworów α (TNF-α) oraz interleukiny 8 (IL-8) przez leukocyty jednojądrzaste krwi obwodowej dawców (21 kobiet w wieku 25–50 lat), zakażonych (11) lub niezakażonych (10) H. pylori , w odpowiedzi na LPS H. pylori LeXY(+) lub LeXY(–). Materiał i metody: Leukocyty krwi obwodowej otrzymane z wykorzystaniem heparynizowanego systemu Vacutainer stanowiły źródło pełnej zawiesiny leukocytów jednojądrzastych ( peripheral blood mononuclear leukocytes – PBML) oraz zawiesin wzbogaconych w monocyty lub limfocyty. Stężenie TNF-α i IL-8 w supernatantach z hodowli niestymulowanych lub stymulowanych LPS H. pylori LeXY(+) lub LeXY(–) oraz wzorcowym LPS Escherichia coli oceniano w immunoenzymatycznym teście ELISA. Wyniki: Głównym źródłem TNF-α i IL-8, w odpowiedzi na LPS H. pylori , była frakcja PBML wzbogacona w monocyty. Wykazano, że LPS H. pylori LeXY(+) silniej stymulował wytwarzanie obu cytokin pochodzenia makrofagowego niż LPS typu LeXY(–). Sekrecja TNF- α i IL-8 przez PBML stymulowane LPS H. pylori LeXY(+) była istotnie hamowana w środowisku przeciwciał przeciwko białkom LBP (białko wiążące LPS) i CD14. Wnioski: Można przypuszczać, że determinanty antygenowe LeXY występujące w LPS H. pylori mogą modulować ścieżki sygnałowe cytokin prozapalnych i na tej drodze regulować przebieg takich zakażeń.

Bezoars are rare foreign body masses or concretions formed in the stomach and small bowel, which are found in less than 0.5% of patients undergoing upper gastrointestinal endoscopies. We report a 9-year-old female without psychiatric history who was subjected to an exploratory laparotomy due to a large abdominal mass and food intolerance. A gastrotomy was performed and a 25 cm × 15 cm trichobezoar was extracted.